วันที่ 15 พฤษภาคม 2568
ณ ห้องประชุมท่าวัง 2 โรงแรมวังใต้ จ.สุราษฎร์ธานี
องค์การเจรจาระหว่างประเทศว่าด้วยปาล์มน้ำมันยั่งยืน (Roundtable on Sustainable Palm Oil: RSPO) ร่วมกับคณะวิจัยมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อนำเสนอผลการศึกษาขั้นต้น เรื่อง “การยกระดับลานเทรับซื้อผลปาล์มน้ำมันไทยสู่มาตรฐานความยั่งยืนของ RSPO” โดยมีผู้เข้าร่วมจากหน่วยงานภาคเอกชน หน่วยงานภาครัฐ และสถาบันการศึกษา จำนวน 20 คน เพื่อร่วมอภิปราย แลกเปลี่ยนความคิดเห็นในการพัฒนา และขยายผลการศึกษาสู่การปฏิบัติจริง ในการยกระดับลานเทปาล์มน้ำมันไทยสู่มาตรฐานความยั่งยืน ของ RSPO
ผศ.ดร.สมใจ หนูผึ้ง อาจารย์จากสำนักวิชาการบัญชีและการเงิน มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ หัวหน้าโครงการวิจัย ได้นำเสนอวัตถุประสงค์ กรอบการวิจัย ผลการศึกษาเบื้องต้น และข้อเสนอแนะเชิงปฏิบัติ ซึ่งผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าลานเทปาล์มน้ำมันมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการเป็นตัวกลางเชื่อมโยงระหว่างเกษตรกรรายย่อยและโรงสกัดปาล์มน้ำมัน แต่ลานเทปาล์มน้ำส่วนใหญ่ยังไม่ได้รับการรับรองมาตรฐานปาล์มน้ำมันยั่งยืนของ RSPO ซึ่งส่งผลกระทบต่อปริมาณปาล์มน้ำมันยั่งยืนตลอดห่วงโซ่อุปทาน รวมถึงความสามารถในการตรวจสอบย้อนกลับ (Traceability) และคุณภาพของปาล์มน้ำมัน นอกจากนี้ งานวิจัยยังได้มีการวิเคราะห์เชิงพื้นที่ชี้ให้เห็นรูปแบบการรวมกลุ่มของลานเทปาล์มน้ำมันที่มีศักยภาพในการรวบรวมผลผลิตปาล์มน้ำมันในพื้นที่ ซึ่งสะท้อนโอกาสในการพัฒนากลยุทธ์ในการยกระดับลานเทปาล์มน้ำมันของไทยให้ได้รับมาตรฐานปาล์มน้ำมันยั่งยืน
การวิจัยนี้ยังได้ระบุช่องว่างด้านกฎหมายและนโยบายของไทย และได้เสนอแนวทางในการจัดการช่องว่างดังกล่าวเพื่อเสริมสร้างความแข็งแกร่งให้แก่ห่วงโซ่อุปทานปาล์มน้ำมันไทย เช่น
- การจัดทำมาตรฐานความยั่งยืนเฉพาะสำหรับลานเทผลปาล์มน้ำมัน
- การพัฒนารูปแบบการรับรองกลุ่มสำหรับผู้ประกอบการขนาดเล็กอิสระ
- การยกระดับระบบการตรวจสอบย้อนกลับตลอดห่วงโซ่อุปทาน
- การส่งเสริมความร่วมมือระหว่างโรงงานสกัดและลานเท เพื่อรักษาความแยกแยะของผลผลิตที่ผ่านการรับรอง
นอกจากนี้ ประชุมได้อภิปรายผลการศึกษา โดยมีผู้ประกอบการแสดงความสนใจที่จะดำเนินการขอรับรองมาตรฐาน RSPO และได้แสดงความกังวลเกี่ยวกับต้นทุนการดำเนินงานที่สูงขึ้น รวมทั้ง เน้นย้ำถึงความจำเป็นของการสนับสนุนจากภาครัฐและภาคการเงิน ในการมีส่วนร่วมเพื่อยกระดับลานเทปาล์มน้ำมันของไทย นอกจากนี้ ผู้เข้าร่วมประชุมแนะนำให้มีการศึกษาเชิงเศรษฐศาสตร์เพิ่มเติม โดยเฉพาะผ่านการวิจัยร่วมกันระหว่าง RSPO และสถาบันการศึกษา เพื่อประเมินต้นทุนและผลตอบแทนจากการรับรองมาตรฐานปาล์มน้ำมันยั่งยืน และพัฒนารูปแบบธุรกิจที่สามารถขยายผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สุดท้ายนี้ คณะวิจวิจัยจะนำข้อเสนอแนะจากการประชุมไปปรับปรุงรายงานฉบับสมบูรณ์ ซึ่งจะเป็นพื้นฐานสำคัญในการนำร่องและริเริ่มกิจการยกระดับ โดยโครงการนี้มีเป้าหมายที่จะยกระดับความโปร่งใส ความรับผิดชอบ และความยั่งยืนในการรับซื้อผลปาล์มน้ำมัน เพื่อเพิ่มปริมาณการผลิตน้ำมันปาล์มยั่งยืนที่ผ่านการรับรองของประเทศไทย และเสริมสร้างศักยภาพการแข่งขันในตลาดโลกได้อย่างยั่งยืน
